Marja

About Marja

Posts by :

Big Stitches

Duo expositie
Marja van Putten & Greet Weitenberg

8 juli t/m 23 juli 2023

PLAYroom
Westzijde 99
1506GA Zaandam

Een lijst van exposities van vrouwen in de kunst

In 2019, 100 jaar na de invoering van het vrouwen kiesrecht waren er ineens meer exposities over vrouwen in de kunst. Sinds die tijd lijkt het alsof er eindelijke een inhaalslag gaande is. De lijst hieronder is niet chronologisch, volledig en niet op volgorde van belangrijkheid. In 2019 ben ik deze lijst begonnen, nu in 2021 voeg ik er af en toe nog wat aan toe als ik iets tegen kom.

Een mooi overzicht vindt u ook op https://www.facebook.com/female.artists.in.history/

2023

Lover
In your face, expositie Rotterdam Art Week 2023 about A woman

2022

The Guardian, 14 december 2022
Another amazing year for female artists. So why are they still stifled and impoverished?

Museumkijker 26 december 2022, door Françoise Ledeboer.
Museumkijker, 4 eeuwern vrouwen op papier, over Rijksmuseum,

NRC, 15-8-2022, Voorvechtster voor kunst van vrouwen Liesbeth Brandt Corstius (1940-2022)
voorvechtster-voor-kunst-van-vrouwen-a4138949

NRC maart 2022: Janneke Wesseling
nrc.nl/nieuws/2022/03/16/stedelijk-vindt-aansluiting-bij-de-tijdgeest-terug

Kleur als taal
Van Gogh museum Etel Adnan

Paula Rego died at 87 years, The Gardian, 8-6-2022
theguardian.com/paula-rego-a-life-in-pictures

Icons, Factor IJ, 4 juni t/ m 2 juli, Carmen Schabracq, Kalikidan Hoex. MICHI’M
https://www.factor-ij.amsterdam/activiteiten/-icons-/

Interview Liesbeth Brandt Corstius

Interview Liesbeth Brandt Corstius

Kenden wij vrouwelijke kunstenaars? Nee, we konden er niet één noemen’
Liesbeth Brandt Corstius, oud-directeur van Museum Arnhem, liep voorop met positieve discriminatie van vrouwelijke kunstenaars. ‘In de jaren negentig zette ik het beleid door, maar schreeuwde het niet meer van de daken. Het feminisme had een vieze bijklank.’

Steeds meer musea doen de laatste jaren hun best om nieuwe perspectieven toe te voegen aan de (kunst)geschiedenis, zoals het perspectief van minderheidsgroepen en vrouwen. Museum Arnhem is op dit gebied pionier: al sinds 1982 voert het museum het beleid om minimaal de helft van de aankopen en presentaties voor vrouwelijke kunstenaars te reserveren. Die pioniersrol is te danken aan Liesbeth Brandt Corstius (82), van 1982 tot 2000 directeur van het museum. Vanaf het begin van haar aanstelling liep zij ver voor de troepen uit met haar ambitie om vrouwelijke kunstenaars te tonen en te verzamelen.
Wanneer begon u met een feministische blik naar de kunstwereld te kijken?
Dat was midden jaren zeventig, tijdens een bezoek aan Parijs met mijn goede vriendin Josine de Bruyn Kops (van 1976 tot 1986 directeur van Stedelijk Museum Gouda, red.). Ik had een aantal jaren als conservator moderne kunst bij het Museum Boijmans Van Beuningen gewerkt en uitsluitend tentoonstellingen met mannelijke kunstenaars gemaakt, maar dat was me nooit opgevallen. Na een bezoek aan de internationale Biënnale des Jeunes de Paris constateerden wij dat we tussen al die jonge kunstenaars helemaal geen kunstenaressen hadden gezien. Kenden wij zelf eigenlijk kunstenaressen, vroegen we ons af. Nee. We hadden kunstgeschiedenis gestudeerd en werkten in de kunstwereld, maar konden er niet één noemen.’
Kort daarop zou Brandt Corstius een van de belangrijkste aanjagers worden van het debat over vrouwen in de kunst. Samen met De Bruyn Kops en schrijfster Ella Reitsma (nu Ella Snoep) schreef ze in 1976 een oproep in feministisch tijdschrift Opzij: ‘Zijn er in Nederland kunstenaressen?’ Zo’n tweeduizend vrouwen meldden zich per brief: ‘We wisten niet wat ons overkwam!’ Naar aanleiding van die brieven werd in 1978 de Stichting Vrouwen in de Beeldende Kunst (SVBK) opgericht, die bijeenkomsten organiseerde en landelijke werkgroepen optuigde. Onder de vlag van SVBK maakte Brandt Corstius onder andere de tentoonstellingen Feministische Kunst Internationaal (1979) en De kunst van het moederschap (1981). In 1982 werd ze directeur van het Museum voor Moderne Kunst in Arnhem, nu Museum Arnhem.
U werd bekend als museumdirecteur omdat u, ver voordat daar in andere musea sprake van was, een quotum invoerde voor het verzamelen en tonen van kunst van vrouwen. Was daar tijdens uw sollicitatie al sprake van?
‘Ik was niet helemaal de enige. Josine de Bruyn Kops deed in Stedelijk Museum Gouda iets soortgelijks, maar zij is jong overleden. Ik kan me niet herinneren dat het bij de sollicitatie ter sprake kwam. Toen ik eenmaal directeur was, schreef ik in de beleidsnotitie dat we positieve discriminatie van vrouwelijke kunstenaars zouden bedrijven. Van de nieuwe aankopen moest 50 procent gemaakt zijn door vrouwen, en ook in tentoonstellingen moest minstens de helft van de kunst van vrouwen zijn. Een kunstenaar stapte boos uit de adviesraad van het museum , verder lazen veel mensen er overheen. ’
Maken vrouwen andere kunst dan mannen?
‘Sommige vrouwen, zeker niet allemaal. Museum Arnhem heeft een grote collectie realisten en dat sloot aan bij mijn voornemen om meer kunst van vrouwen te tonen en verzamelen. Veel kunstenaressen in de jaren zeventig en tachtig hielden zich bezig met hun positie als vrouw en met het lichaam, daar zit ook een realistisch element in. Natuurlijk waren er ook vrouwen die andere onderwerpen kozen en die abstracte kunst maakten. Sommige kunstenaressen verweten mij dat ik het alleen maar interessant vond als vrouwen kunst maakten over feministische onderwerpen.’
‘50 procent kunst en 50 procent vrouwen’, werd er soms neerbuigend over uw museum gezegd. Toch hebt u altijd vastgehouden aan die lijn. Over het woord feminisme zei u in 1982: ‘Ik gebruik het woord bewust omdat het zo’n slechte klank heeft, dat je er waanzinnig veel reacties mee loskrijgt van tegenstanders.’
‘Dat klopt, dat heb ik jarenlang vol energie gedaan en in de jaren tachtig was dat nog leuk. Maar voor de kunstenaressen riep het op een gegeven moment te veel negativiteit op. Die hoorden bijvoorbeeld van hun omgeving: dat je in Arnhem mag exposeren, is alleen maar omdat je vrouw bent. In de jaren negentig zette ik het beleid door, maar ik schreeuwde het niet meer van de daken. Het feminisme had een vieze bijklank.’
Op het gebied van diversiteit ligt de nadruk tegenwoordig ook op de representatie van kunstenaars van kleur. Was dat destijds een thema voor u?
‘Ik heb daar een blinde vlek voor gehad. Een paar jaar geleden ben ik erg geschrokken toen ik in New York een tentoonstelling zag over de geschiedenis van zwarte kunstenaressen in Amerika. Daar werden briefwisselingen getoond uit Heresies, een feministisch kunsttijdschrift waar ik destijds een abonnement op had. In die brieven schreven zwarte kunstenaressen dat hun werk genegeerd werd. Die discussie is helemaal aan me voorbij gegaan en zo zijn er meer voorbeelden. Het is raar, en ik schaam me er achteraf voor.’
Heeft u het gevoel dat het gesprek over feminisme en over inclusie in de kunstwereld nu verder gaat dan toen u museumdirecteur was?
‘Absoluut. Kijk naar de #MeToo-discussie en naar de zichtbaarheid van kunstenaars van kleur. Dat ik mijn eigen blinde vlekken nu zie, komt mede doordat er andere accenten gelegd worden. Het is veel meer geaccepteerd om met een sociale lens naar de kunstwereld en kunstgeschiedenis te kijken.’

QUOTA VOOR VROUWELIJKE KUNSTENAARS
In 2019 bleek uit onderzoek van de Volkskrant dat drie Nederlandse musea een quotum hebben gesteld voor de aankoop en presentatie van kunst van vrouwelijke kunstenaars. Het gaat om het Van Abbemuseum in Eindhoven, Museum Arnhem en – wat betreft de hedendaagse collectie – het Fries Museum. Zeventien musea zeiden te streven naar meer evenwicht, zonder dit te specificeren.
Adrian Piper - Please don't call me...

Dear Editor:
Please don’t call me a black artist.
Please don’t call me a black philosopher.
Please don’t call me an African American artist.
Please don’t call me an African American philosopher.
Please don’t call me a woman artist.
Please don’t call me a woman philosopher.
Please don’t call me a female artist.
Please don’t call me a female philosopher.
Please don’t call me a black woman artist.
Please don’t call me a black woman philosopher.
Please don’t call me an African American woman artist.
Please don’t call me an African American woman philosopher.
Please don’t call me a black female artist.
Please don’t call me a black female philosopher.
Please don’t call me an African American female artist.
Please don’t call me an African American female philosopher.
Please don’t call me a female black artist.
Please don’t call me a female black philosopher.
Please don’t call me a female African American artist.
Please don’t call me a female African American philosopher.
Please don’t call me an artist who happens to be black.
Please don’t call me a philosopher who happens to be black.
Please don’t call me an artist who happens to be African American.
Please don’t call me a philosopher who happens to be African American.
Please don’t call me an artist who happens to be a woman.
Please don’t call me a philosopher who happens to be a woman.
Please don’t call me an artist who happens to be female.
Please don’t call me a philosopher who happens to be female.
Please don’t call me an artist who happens to be black and a woman.
Please don’t call me a philosopher who happens to be black and a woman.
Please don’t call me an artist who happens to be a woman and black.
Please don’t call me a philosopher who happens to be a woman and black.
Please don’t call me an artist who happens to be African American and a woman.
Please don’t call me a philosopher who happens to be African American and a woman.
Please don’t call me an artist who happens to be a woman and African American.
Please don’t call me a philosopher who happens to be a woman and African American.
Please don’t call me an artist who happens to be black and female.
Please don’t call me a philosopher who happens to be black and female.
Please don’t call me an artist who happens to be female and black.
Please don’t call me a philosopher who happens to be female and black.
Please don’t call me an artist who happens to be African American and female.
Please don’t call me a philosopher who happens to be African American and female.
Please don’t call me an artist who happens to be female and African American.
Please don’t call me a philosopher who happens to be female and African American.
Please don’t call me a black artist and philosopher.
Please don’t call me a black philosopher and artist.
Please don’t call me an African American artist and philosopher.
Please don’t call me an African American philosopher and artist.
Please don’t call me a woman artist and philosopher.
Please don’t call me a woman philosopher and artist.
Please don’t call me a female artist and philosopher.
Please don’t call me a female philosopher and artist.
Please don’t call me a black woman artist and philosopher.
Please don’t call me a black woman philosopher and artist.
Please don’t call me an African American woman artist and philosopher.
Please don’t call me an African American woman philosopher and artist.
Please don’t call me a black female artist and philosopher.
Please don’t call me a black female philosopher and artist.
Please don’t call me an African American female artist and philosopher.
Please don’t call me an African American female philosopher and artist.
Please don’t call me a female black artist and philosopher.
Please don’t call me a female black philosopher and artist.
Please don’t call me a female African American artist and philosopher.
Please don’t call me a female African American philosopher and artist.
Please don’t call me an artist and philosopher who happens to be black.
Please don’t call me a philosopher and artist who happens to be black.
Please don’t call me an artist and philosopher who happens to be African American.
Please don’t call me a philosopher and artist who happens to be African American.
Please don’t call me an artist and philosopher who happens to be a woman.
Please don’t call me a philosopher and artist who happens to be a woman.
Please don’t call me an artist and philosopher who happens to be female.
Please don’t call me a philosopher and artist who happens to be female.
Please don’t call me an artist and philosopher who happens to be black and a woman.
Please don’t call me a philosopher and artist who happens to be black and a woman.
Please don’t call me an artist and philosopher who happens to be a woman and black.
Please don’t call me a philosopher and artist who happens to be a woman and black.
Please don’t call me an artist and philosopher who happens to be African American and a woman.
Please don’t call me a philosopher and artist who happens to be African American and a woman.
Please don’t call me an artist and philosopher who happens to be a woman and African American.
Please don’t call me a philosopher and artist who happens to be a woman and African American.
Please don’t call me an artist and philosopher who happens to be black and female.
Please don’t call me a philosopher and artist who happens to be black and female.
Please don’t call me an artist and philosopher who happens to be female and black.
Please don’t call me a philosopher and artist who happens to be female and black.
Please don’t call me an artist and philosopher who happens to be African American and female.
Please don’t call me a philosopher and artist who happens to be African American and female.
Please don’t call me an artist and philosopher who happens to be female and African American.
Please don’t call me a philosopher and artist who happens to be female and African American.
Dear Editor,
I hope you will bring to my attention any permutations I have overlooked.
I write to inform you that
I have earned the right to be called an artist.
I have earned the right to be called a philosopher.
I have earned the right to be called an artist and philosopher.
I have earned the right to be called a philosopher and artist.
I have earned the right to call myself anything I like.
Thank you in advance for your consideration.
Adrian Piper
1 January 2003Kenden wij vrouwelijke kunstenaars? Nee, we konden er niet één noemen’
Liesbeth Brandt Corstius, oud-directeur van Museum Arnhem, liep voorop met positieve discriminatie van vrouwelijke kunstenaars. ‘In de jaren negentig zette ik het beleid door, maar schreeuwde het niet meer van de daken. Het feminisme had een vieze bijklank.’
Sarah van Binsbergen12 mei 2022, 17:28
Liesbeth Brandt Corstius Beeld Erik Smits
Liesbeth Brandt CorstiusBeeld Erik Smits
Steeds meer musea doen de laatste jaren hun best om nieuwe perspectieven toe te voegen aan de (kunst)geschiedenis, zoals het perspectief van minderheidsgroepen en vrouwen. Museum Arnhem is op dit gebied pionier: al sinds 1982 voert het museum het beleid om minimaal de helft van de aankopen en presentaties voor vrouwelijke kunstenaars te reserveren. Die pioniersrol is te danken aan Liesbeth Brandt Corstius (82), van 1982 tot 2000 directeur van het museum. Vanaf het begin van haar aanstelling liep zij ver voor de troepen uit met haar ambitie om vrouwelijke kunstenaars te tonen en te verzamelen.
Wanneer begon u met een feministische blik naar de kunstwereld te kijken?
Dat was midden jaren zeventig, tijdens een bezoek aan Parijs met mijn goede vriendin Josine de Bruyn Kops (van 1976 tot 1986 directeur van Stedelijk Museum Gouda, red.). Ik had een aantal jaren als conservator moderne kunst bij het Museum Boijmans Van Beuningen gewerkt en uitsluitend tentoonstellingen met mannelijke kunstenaars gemaakt, maar dat was me nooit opgevallen. Na een bezoek aan de internationale Biënnale des Jeunes de Paris constateerden wij dat we tussen al die jonge kunstenaars helemaal geen kunstenaressen hadden gezien. Kenden wij zelf eigenlijk kunstenaressen, vroegen we ons af. Nee. We hadden kunstgeschiedenis gestudeerd en werkten in de kunstwereld, maar konden er niet één noemen.’
Kort daarop zou Brandt Corstius een van de belangrijkste aanjagers worden van het debat over vrouwen in de kunst. Samen met De Bruyn Kops en schrijfster Ella Reitsma (nu Ella Snoep) schreef ze in 1976 een oproep in feministisch tijdschrift Opzij: ‘Zijn er in Nederland kunstenaressen?’ Zo’n tweeduizend vrouwen meldden zich per brief: ‘We wisten niet wat ons overkwam!’ Naar aanleiding van die brieven werd in 1978 de Stichting Vrouwen in de Beeldende Kunst (SVBK) opgericht, die bijeenkomsten organiseerde en landelijke werkgroepen optuigde. Onder de vlag van SVBK maakte Brandt Corstius onder andere de tentoonstellingen Feministische Kunst Internationaal (1979) en De kunst van het moederschap (1981). In 1982 werd ze directeur van het Museum voor Moderne Kunst in Arnhem, nu Museum Arnhem.
U werd bekend als museumdirecteur omdat u, ver voordat daar in andere musea sprake van was, een quotum invoerde voor het verzamelen en tonen van kunst van vrouwen. Was daar tijdens uw sollicitatie al sprake van?
‘Ik was niet helemaal de enige. Josine de Bruyn Kops deed in Stedelijk Museum Gouda iets soortgelijks, maar zij is jong overleden. Ik kan me niet herinneren dat het bij de sollicitatie ter sprake kwam. Toen ik eenmaal directeur was, schreef ik in de beleidsnotitie dat we positieve discriminatie van vrouwelijke kunstenaars zouden bedrijven. Van de nieuwe aankopen moest 50 procent gemaakt zijn door vrouwen, en ook in tentoonstellingen moest minstens de helft van de kunst van vrouwen zijn. Een kunstenaar stapte boos uit de adviesraad van het museum , verder lazen veel mensen er overheen. ’
Maken vrouwen andere kunst dan mannen?
‘Sommige vrouwen, zeker niet allemaal. Museum Arnhem heeft een grote collectie realisten en dat sloot aan bij mijn voornemen om meer kunst van vrouwen te tonen en verzamelen. Veel kunstenaressen in de jaren zeventig en tachtig hielden zich bezig met hun positie als vrouw en met het lichaam, daar zit ook een realistisch element in. Natuurlijk waren er ook vrouwen die andere onderwerpen kozen en die abstracte kunst maakten. Sommige kunstenaressen verweten mij dat ik het alleen maar interessant vond als vrouwen kunst maakten over feministische onderwerpen.’
‘50 procent kunst en 50 procent vrouwen’, werd er soms neerbuigend over uw museum gezegd. Toch hebt u altijd vastgehouden aan die lijn. Over het woord feminisme zei u in 1982: ‘Ik gebruik het woord bewust omdat het zo’n slechte klank heeft, dat je er waanzinnig veel reacties mee loskrijgt van tegenstanders.’
‘Dat klopt, dat heb ik jarenlang vol energie gedaan en in de jaren tachtig was dat nog leuk. Maar voor de kunstenaressen riep het op een gegeven moment te veel negativiteit op. Die hoorden bijvoorbeeld van hun omgeving: dat je in Arnhem mag exposeren, is alleen maar omdat je vrouw bent. In de jaren negentig zette ik het beleid door, maar ik schreeuwde het niet meer van de daken. Het feminisme had een vieze bijklank.’
Op het gebied van diversiteit ligt de nadruk tegenwoordig ook op de representatie van kunstenaars van kleur. Was dat destijds een thema voor u?
‘Ik heb daar een blinde vlek voor gehad. Een paar jaar geleden ben ik erg geschrokken toen ik in New York een tentoonstelling zag over de geschiedenis van zwarte kunstenaressen in Amerika. Daar werden briefwisselingen getoond uit Heresies, een feministisch kunsttijdschrift waar ik destijds een abonnement op had. In die brieven schreven zwarte kunstenaressen dat hun werk genegeerd werd. Die discussie is helemaal aan me voorbij gegaan en zo zijn er meer voorbeelden. Het is raar, en ik schaam me er achteraf voor.’
Heeft u het gevoel dat het gesprek over feminisme en over inclusie in de kunstwereld nu verder gaat dan toen u museumdirecteur was?
‘Absoluut. Kijk naar de #MeToo-discussie en naar de zichtbaarheid van kunstenaars van kleur. Dat ik mijn eigen blinde vlekken nu zie, komt mede doordat er andere accenten gelegd worden. Het is veel meer geaccepteerd om met een sociale lens naar de kunstwereld en kunstgeschiedenis te kijken.’
QUOTA VOOR VROUWELIJKE KUNSTENAARS
In 2019 bleek uit onderzoek van de Volkskrant dat drie Nederlandse musea een quotum hebben gesteld voor de aankoop en presentatie van kunst van vrouwelijke kunstenaars. Het gaat om het Van Abbemuseum in Eindhoven, Museum Arnhem en – wat betreft de hedendaagse collectie – het Fries Museum. Zeventien musea zeiden te streven naar meer evenwicht, zonder dit te specificeren.

Asis Rafikia Monika Dahlberg
Museum tijdschrift (persbericht Museum Arnhem)
Volkskrant 5 mei 2022- Sophie de Leeuw

Volkskrant 24 feb 22, Jaap Stam over Edith Meijering
volkskrant.nl/kunstenaar-die-met-haar-woedende-portret-van-trump-als-blote-vogelman-tot-in-amerika-succes-had

Edo Dijksterhuis 18 januari 2022
https://www.parool.nl/ps/vrouwen-in-de-kunstgeschiedenis-zonder-sophia-adriana-de-bruijn-geen-stedelijk-museum

Carmen Herrera died 1915-2022 (107 jaar)
whitney.org/exhibitions/carmen-herrera (2016)
sold her first work at 89

2021

Het Parool 31-12-2021
parool.nl/paula-rego-presenteert-ongemakkelijke-scenes-onheilszwanger-van-de-symboliek

de Correspondent, juni 2021
ik-zie-ik-zie-wat-jij-niet-ziet-hoe-de-onzichtbaarheid-van-de-vrouw-de-wereld-vormt

Volkskrant, Bart Dirks, 24 oktober 2021, Over Lara Schnitger
Prinsessen kunnen prima zichzelf redden, laat dit feministische kunstwerk in Den Haag zien

Volkskrant,Anna van Leeuwen 8 oktober 2021
‘De kunstgeschiedenis klopt van geen kant’

The Guardian, Richard Brooks, October 2021
Painting is back in the frame … and the rising stars are mostly women

Recensie Parool 13-8-2021, Inge Aanstoot, Vriend van Bavink
https://www.parool.nl/kunst-media/vrouwen-die-eindelijk-een-plaatsje-in-de-spotlights-krijgen~b5b7e868/

Volkskrant (members), Sarah van Binsbergen en Anna van Leeuwen, 4 maart 2021
volkskrant.nl/cultuur-media/vrouwen-zijn-in-de-kunst-nog-altijd-zwaar-ondervertegenwoordigd-dit-zijn-er-een-paar-die-u-moet-kennen

Joods virtueel museum
joodsvirtueelmuseum.nl/tag/vrouwelijke-kunstenaars/

Avro/Tros
avrotros.nl/nu-te-zien/gemist/detail/9-x-solotentoonstellingen-van-vrouwen/

NRC over Kunsttijdschrift See All This
nrc.nl/nieuws/2021/02/01/tijdschrift-vol-vrouwenkunst-is-heerlijke-ontdekkingsreis

Voor het eerst vrouwelijke kunstenaars in de eregalerij Rijksmuseum
– rijksmuseum.nl/nl/pers/persberichten/rijksmuseum-presenteert-voor-het-eerst-vrouwelijke-kunstenaars-in-de-eregalerij
– parool.nl/amsterdam/voor-het-eerst-werk-van-vrouwelijke-kunstenaars-in-eregalerij-rijksmuseum

Jan 2021 – Artsy.net – How female artists are subversing mainstream portrayels of women
artsy.net/article/artsy-editorial-female-artists-subverting-mainstream-portrayals-women

2020

Het Parool, Sietske Kleijwegt13 december 2020
https://www.parool.nl/amsterdam/studenten-zetten-gouden-vrouwen-in-de-spotlights

De Groene Amsterdammer – Joke J. Hermsen – juli 2020
https://www.groene.nl/artikel/het-vitalistische-principe

Parool december 2020
parool.nl/kunst-media/379-tamelijk-briljante-vrouwen-in-de-kunst-verzameld

Drents Museum
drentsmuseum.nl/nl/pers/onderzoek-vrouwelijke-kunstenaars-collectie-kunst-rond-1900

Het Nieuwe Instituut, Rotterdam
hetnieuweinstituut.nl/nelly-hans-arp-en-sophie-taeuberarp

Die Ausstellung QUADRO zeigt vier Künstlerinnen…
14 februari t/m 6 september 2020
deichtorhallen.de/halle4/man-spuert-einen-dadaistischen-unruhegeist

In the Picture, Van Gogh Museum
VK article: de-vrouwelijke-kunstenaars-springen-eruit-in-het-van-gogh-museum | Van Gogh

about A woman
about A woman is een onderzoeksreeks waarin vrouwelijke kunstenaars in dialoog gaan over hun positie in de kunstwereld.
aboutawoman.nl/
expositie in Artspace Rotterdam:
rotterdamgallery.nl/
aboutawoman.nl/girlhood
aboutawoman.nl/sissa

Dora Maar, Tate Modern
tate.org.uk/dora-maar

A room of one’s own, De Onafhankelijken, Art Chapel
http://www.deonafhankelijken.nu/

‘The Future is Female II: Love Letters’
Opening: 8 maart
Museum CODA, Apeldoorn
Artikel Metropolis M, 11-08-2020 – Marsha Bruinen
The Future is Female doet meer dan het tentoonstellen van vrouwelijke kunstenaars
Wat minder conservatief graag: het feministische model van Chris Kraus – Reflections #28
MetropolisM 19-02-2020 – Zoé Dankert

2019

What if Women Ruled the World?
Garage, Rotterdam
garagerotterdam.nl/tentoonstellingen/what-if-women-ruled-the-world

Museum voor schone kunsten Gent
t/m jan 2019
https://www.mskgent.be/nl/tentoonstellingen/de-dames-van-de-barok

Meesterlijke vrouwen
door Trudi van Zadelhoff
https://www.stedelijkmuseumschiedam.nl/tentoonstelling/meesterlijke-vrouwen/

100% Female
international art exhibition, Alkmaar, Jeroen van Paassen, White Cube
http://stichtingwhitecube.nl/current/ rodi.nl/alkmaar

Vrouwen in de kunst I, II, III (door Karin van Bodegom)
Resp. Hoorn (Boterhal), St. Pancras, Alkmaar (Koel310)

Amsterdam museum
https://www.amsterdammuseum.nl/tentoonstellingen/1001-vrouwen-de-20ste-eeuw

Groninger Museum
https://www.groningermuseum.nl/kunst/tentoonstellingen/strijd-100-jaar-vrouwenkiesrecht

Cobra, wij zijn allemaal gek
https://www.cobra-museum.nl/activity/we-zijn-allemaal-de-gek/

Cobra, nieuwe nuances
https://www.cobra-museum.nl/activity/tentoonstelling-nieuwe-nuances/

Fantastische Frauen
https://www.schirn.de/ausstellungen/2020/fantastische_frauen/

Museum Gouda
https://www.museumgouda.nl/nl/nu-te-zien/tentoonstellingen/6/vrouwen-van-museum-gouda

Ateliers in Zoetermeer
http://www.ateliersbaztille.nl/agenda

Women of Japan
https://museumnohero.nl/tentoonstellingen/women-of-japan.html

Hilma af Klint, Guggenheim
https://www.guggenheim.org/exhibition/hilma-af-klint

Mega expo Pipilotti Rist
https://www.louisiana.dk/en/exhibition/pipilotti-rist

Stockholm Moderne Museet
https://www.modernamuseet.se/stockholm/en/exhibitions/remembering-she-a-cathedral/

Contemporary Muslim Fashions, Frankfurt
https://www.museumangewandtekunst.de/en/visit/exhibitions/contemporary-muslim-fashions/

HeArt Gallery Hengelo
Fédération Internationale Culturelle Féminine
http://jegensentevens.nl/2018/11/federation-internationale-culturelle-feminine/

Van Goghhuis, Zundert, Suze Robertson & Marenne Welten
https://www.vangoghhuis.com/

Lee Krasner, Barbican Gallery Londen
https://www.barbican.org.uk/whats-on/2019/event/lee-krasner-living-colour

Museum de Buitenplaats, Eelde
https://www.museumdebuitenplaats.nl/tentoonstelling/de-vrouwelijke-blik-verkooptentoonstelling

Hearts of our people, native women artists
https://new.artsmia.org/hearts-of-our-people-native-women-artists/

Moma NY new arrangements
https://www.moma.org/about/new-moma

Kampf um Sichtbarkeit
Künstlerinnen der Nationalgalerie vor 1919
https://www.smb.museum/kampf-um-sichtbarkeit.html

Artemisia
nationalgallery.org.uk/exhibitions/artemisia

Aankoop werk Yael Bartana: Patriarchy is History
aankoop Yael Bartana door Schunck en Stedelijk Museum Schiedam/

Amsterdam Museum
4 okt 2018 – 10 maart 2019
amsterdammuseum.nl/tentoonstellingen/1001-vrouwen-de-20ste-eeuw n.a.v. het boek van Els Kloek, 1001 vrouwen

Stedelijk Museum
25 nov 2018 t/m 7 apr 2019ver – Spirits of the soil
Raquel van Haver
stedelijk.nl/nl/tentoonstellingen/raquel-van-haver

Articles

2022

De correspondent
https://decorrespondent.nl/13626/tussen-kunst-en-kind/

2021

Nature.com
Female song is widespread and ancestral in songbirds

2020

Prijzenkloof (in de literatuur), 11-10-2020, Maaike Meijer
trouw.nl

De Correspondent 1-5-2020 door Valentijn de Hingh
https://decorrespondent.nl/hoe-los-je-racisme-seksisme-en-homofobie-op-allemaal-tegelijk

Volkskrant, 5-3-2020, Sara van Binsbergen
de-vrouwelijke-kunstenaars-springen-eruit-in-het-van-gogh-museum

de Correspondent (29 april 2017) door Bregje Hofstede
decorrespondent.nl/6624/waarom-de-kut-meer-kunst-verdient/

Avro/Tros vrouwen in de kunst 8 maart 2020
avrotros.nl/kunst/item/vrouwen-in-de-kunst/

1843magazine.com/upfront/cheats-guide/what-women-did-for-surrealism

De Groene 15 januari 2020
groene.nl/artikel/een-blinde-bedelaar-in-barcelona

Stampa #12, W139
Dinsdag 7 januari, met een beetje aandacht voor vrouwen in de kunst.
Gepresenteerd door Sacha Bronwasser en co-host Gover Meit

2019

Nicole Ex 29 december
volkskrant.nl/columns-opinie/we-kijken-naar-kunst-met-een-oog-dicht

Wieteke van Zijl 27 december 2019 de Volkskrant
gaan-we-nu-eindelijk-van-vrouwelijke-kunstenaars-houden

Wieteke van Zijl 27 december 2019 de Volkskrant
hoeveel-oog-hebben nederlandse musea voor vrouwelijke makers

Rachel Cusk 22 november
volkskrant.nl/cultuur-media/rachel-cusk-over-hoe-vrouwelijke-kunstenaars-zich-kunnen-uitdrukken-in-de-latere-fase-van-hun-leven

Anne van Driel, 24 oktober 2019 de Volkskrant
De-westerse-kunstgeschiedenis-maar-dan-aan-de-hand-van-kunstwerken-van-vrouwen

Rutger Pontzen 24 oktober 2019 de Volkskrant
Musea-hebben-te-lang-met-hun-rug-naar-de-wereld-gestaan-en-zijn-bezig-aan-een-inhaalrace

Artnet Julia Halperin & Charlotte Burns, September 19, 2019
news.artnet.com/womens-place-in-the-art-world/f

Financieel Dagblad Gabrielle Munter, meer dan de vrouw van, 1 Aug 2019
https://fd.nl/fd-persoonlijk/1269514/gabrielle-munter-meer-dan-de-vrouw-van

Joke de Wolf 14 juli 2019 Trouw
trouw.nl/cultuur-media/de-vergeten-vrouwen-in-de-cobra-kunstenaarsgroep~b68567dc/

Sophie Zürcher 20 juni 2019
parool.nl/kunst-media/stedelijk-museum-schiedam-viert-100-jaar-vrouwenkiesrecht~be8428f8/

Artikel Pictura
Pictura

National Geografic 25 april 2018
nationalgeographic.nl/zes-kunstenaressen-die-de-moderne-kunst-op-zijn-kop-zetten

2017 Trouw over Marlene Dumas
trouw.nl/nieuws/de-levenslessen-van-marlene-dumas

Older exhibitions

2017-2018
Drents museum: Rosa Loy (Leipziger Schule)
https://drentsmuseum.nl/nl/tentoonstellingen/rosa-loy

2015-2016
Drents museum: Laura Eckert
https://drentsmuseum.nl/nl/tentoonstellingen/laura-eckert

Older articles

2018

Rijksmuseum Twenthe
Paula Modersohn-Becker: tussen Worpswede en Parijs t/m 12 aug 2018

De naakte waarheid: vrouwelijke seksualiteit in kunst 22 oktober 2018
https://fillefolle.blog/2018/10/22/de-naakte-waarheid-vrouwelijke-seksualiteit-in-kunst/

National Geografic 25 april 2018
nationalgeographic.nl/zes-kunstenaressen-die-de-moderne-kunst-op-zijn-kop-zetten

2017

2017 De Groene over Paula Modersohn Becker
de-groene-paula-modersohn-becker

2017 Trouw over Marlene Dumas
trouw.nl/nieuws/de-levenslessen-van-marlene-dumas

Opzij, 20 maart 2017
opzij.nl/2017/03/20/meer-interesse-vrouwen-maken-is-goed/

2013

2013/09/04/textiel-als-materiaal-voor-conceptuele-kunstenaars

Some artworks about feminist issues

1st-black-woman-conduct-orchestra

Die weiblicher Seite der neuen Leipziger Schule
drentsmuseum.nl/nieuwe-aanwinst-rosa-loy-voor-drents-museum

The Fountain – polemic

Dadarockt – Ariel Alvarez
dadarockt.wordpress.com/2021/03/30/fountain-de-leugen-van-see-all-this/#comments
Barones Elsa – The Fountain

NRC – 2018
famous-urinal-fountain-is-not-by-marcel-duchamp
de-barones-is-de-ware-dada-koningin

SeeAllThis
see-all-this-in-het-nieuws-duchamp-fountain/
Nadat het er een groot artikel aan had gewijd, publiceerden de Trouw, het Nederlands Dagblad een stuk over Fountain. En ook in België werd het nieuws opgepikt door verschillende media, zoals VRT Nieuws, De Standaard en De Morgen.

Gallery

More general, feminist issues

2021

https://www.groene.nl/artikel/misogynie-als-politiek-wapen

2020

Gender

https://educateinspirechange.org/alternative-news/european-christians-forced-gender-roles-native-americans-acknowledged-5-genders/

https://decorrespondent.nl/12012/gender-is-geen-modern-gedoe-kijk-maar-naar-deze-fascinerende-geschiedenissen/834351874356-d19fb074

Miscellaneous

Video

Podcasts

Arts District: Women of Abstract Expressionism

COMMON GROUND: Curatorial Activism, Part 2

COMMON GROUND: A New Philosophy of Museums

Podcast, Het Rijksmuseum

Junior Fellows: Onzichtbare vrouwen, 26-08-2019

Podcast: castbox.fm/x/1p377
Rijksmuseum website: rijksmuseum.nl

Podcast Guerilla Girls

Podcast: Guerilla Girls

Website met heel veel informatie

https://awarewomenartists.com/

Naakt op een kleedje

http://www.radio-nederland.nl/podcasts/naakt-op-een-kleedje

femmeBRUT

With the title “femmeBRUT,” Marja van Putten organized a large solo exhibition of twelve large and monumental works in February 2022. New works of stature in which the use of new techniques and ideas allowed her to give a deeper layer to her themes more and better than ever.

Already during the realization of the works for the exhibition, but especially after it, Marja van Putten realized that ‘femmeBRUT’ could encompass much more than just the title of an exhibition. It became not only a personal mission statement but also the flag for her search for female identity and female visual language in contemporary visual art. It is also the link to the gender discussion, an examination of visual language and roles in art as assigned to women and to men.

feminine, masculine imagery?

With this insight, many puzzle pieces from her long career as an artist fell into place.
Not all of her work falls under the ‘femmeBRUT’ heading, but many of her questions about the origin and future of her subject matter, about the role of women in society and in the visual arts finally find an answer in ‘femmeBRUT’. Is it possible to define ‘femmeBRUT’? Tricky. It is primarily a benchmark for her creative input and output. It is a filter to test one’s own initiatives on the personal mix of tradition and authenticity and to look at the work of especially other female artists, in order to discover differences and similarities from one’s own conviction.

With female imagery as a starting point, Van Putten likes to look for the broad context and has an eye for issues and connections that are at play in the field of gender, history and Western cultural heritage. This search for common ground or, conversely, abrasive starting points is an essential part of Marja van Putten’s artistry. And thus of femmeBRUT.

New techniques and new insights

Now that there is fortunately more attention for textile art and art made by women, Van Putten feels all the more the need to give it her own vision. She searches for the limits of materials and uses both media alternately coarsely and refined by painting with a fine brush or broom, sewing on small sequins or using large stitches to attach ragged pieces of cloth in props to the canvas. The works are abstract and make palpable an underlying tension precisely because unusual combinations and contrasts are juxtaposed.

Longarm machine

The exhibition “femmeBrut” consisted of 12 monumental paintings of 2 by 2 meters with paint and textiles. The canvases were partially made using the longarm machine, a special sewing machine 3 meters wide. With this longarm machine, the needle moves over the fabric instead of the fabric passing under the needle. This also allowed Van Putten to “paint with textile” in the middle of the canvas and draw with the sewing machine.
For Van Putten, this monumentality is an essential part of the “femmeBRUT” philosophy. She is averse to the fiddling so often seen as typically feminine and working on small formats. ‘femmeBRUT’ stands for large(ish), imposing work that creates inevitable stopping power and demands attention.

‘clean<> dirty’

Textile elements always played a role in Van Putten’s paintings, but in the new works, textiles clearly have the leading role. She finds the combination of the “clean” textiles that quickly evoke vulnerability and intimacy along with the “dirty” of paint fascinating. Van Putten uses paint in combination with materials and techniques traditionally associated with women’s work and crafts. Thus they function as a mix of protest against and admiration for the history of women’s labor. For respect for the role of women’s labor in the past is also a pillar of ‘femmeBRUT’ and goes hand in hand with a strongly motivated striving for more equality and reward in the present and future of the visual arts.

Complexity is awesome

Duo expositie
Marja van Putten & Wim Vonk

18 maart t/m 13 mei 2023
opening zaterdag 18 maart
met: Schlampirella ‘Schlampi’ Langstrumpf
i.s.m. Nick J. Swarth
en een geluidsperformance van Wim Vonk & Marja van Putten

artist talk: 22 april 15.00-17.00 uur

openingstijden:
woe/zat 12.00-17.00 uur

Kunsthuis Waterland
Peperstraat 36
1441 BJ Purmerend

Purmerends Dagblad

Exhibition Complexity is awesome

Opening Complexity is awesome with Schlampirella ‘Schlampi’ Langstrumpf

Brochure Complexity is awesome

back

2023

A new 2 x 2 m for the exhibition in March 2023

smaller works

back

Suspenders

An experiment with wool and paint, which became part of the show in Purmerend, Complexity is awesome.

back

2023

A new 2 x 2 m for the exhibition in March 2023

smaller works

back

2022 new studio in Abcoude

I had to move outof my studio this year. It took time to move evrything out and built a new space. This studio view is made in the end of October 2022, just after the moving.

New works

These are some of the newest work I am still working on. The sizes are 1.00, 120, 150 cms.

details

2022

After the exhibition femmeBRUT I want to dive a little deeper into combining paint and textiles. I also got a large supply of Golden paint, which allows me generous use of thick acrylic paint.
In 2022 I also moved to another studio, this took a lot of time.. but the process goes on anyway!

back

IJ kunst collectief

zaterdag 20 en zondag 21 augustus
2 grote werken uit de serie femmeBRUT

Op zaterdag 20 en zondag 21 augustus 2022 presenteert het IJ KUNST COLLECTIEF (IJKC) voor de zesde keer een brede groepsexpositie in Beautiful Distress en Nieuw Dakota. Dit initiatief van kunstliefhebber en curator Edwin van den Hoek gaat ook dit jaar weer een uitdagend alternatief worden voor liefhebbers en verzamelaars van beeldende kunst en design. Voor deze zesde editie heeft Edwin van den Hoek veertig kunstenaars geselecteerd uit de vrije en uit de toegepaste kunst. Door de diversiteit en de combinatie van disciplines is deze pop-up presentatie een vaste waarde op de kunstagenda geworden en een aantrekkelijk alternatief voor de kunstbeurzen van de gevestigde orde. Van den Hoek vindt het ontdekken van nieuwe talenten vanuit andere disciplines of achtergronden veel interessanter en verrassender. Hier vindt hij ook raakvlakken met zijn werk als trendwatcher door verbanden te leggen tussen mode, design en kunst.
Van den Hoek wil een steeds wisselende groep getalenteerde kunstenaars voor het voetlicht brengen. De meesten worden niet vertegenwoordigd door een galerie of zijn niet in de gelegenheid om te exposeren en vinden bij het IJKC een kwalitatief podium voor hun autonome werk.

Opening vrijdag 19 augustus

Programma
Zaterdag 20 augustus: expositie geopend van 11.00 uur tot 17.00 uur.
Zondag 21 augustus: expositie geopend van 11.00 uur tot 17.00 uur.
Toegang gratis.

De expostie is verspreid over 2 aangrenzende locaties en mijn werk hangt op locatie Beautiful Distress
Er komen drie grote werken van de expositie femmeBRUT boven elkaar te hangen en er zijn kleine werken.

Beautiful Distress House
Ms. Van Riemsdijkweg 41A

Stichting Nieuw Dakota
Ms. Van Riemsdijkweg 41B
Amsterdam-Noord
www.beautifuldistress.org

Deelnemers: Suzanne van Baarsen / Marco Brouwer / DH Mack / Dick van Dijk / Fred Geven / Angelo Giannaula / Daisy van Groningen / Reineke Groters / Stephanie Gude / Babette Hofstede / Sophie Järvinen Postma / Wim Kannekens / Hanna Kooistra / Brigitte de Langen / Dick Langenberg / Daria Lavrova / Ad van Liempt / Paméla Maria / Femke Moedt / Michael van Oostende / Lisa Ottevanger / Simon Oud / Jean-Philippe Paumier / Saskia Pfaeltzer / Marja van Putten / Egon de Regt / Saskia de Rooy / Emmy Ruis / Angeliek Rutges / Machteld Schouten / Max Schulze / Noor van Spaendonck / Bastiaan Thijssen / Cora Verhoog / Alexandra Verkerk / Timothy Voges / Korrie Vulkers / Pepijn van den Wall Bake / Gineke Zikken / Astrid Zuidema.

back

SET#COMMONGROUND VAN 25 AUG T/M 28 AUG 2022

SET#NET doeT mee aan het langlopende project Kunstvierdaagsen van Kunsthal 45 in de Koningstraat in Den Helder.

Deze projecten vinden steeds op vier dagen plaats aan het eind van de maand met een afsluitende presentatie/manifestatie. Ze zullen door verschillende groepen kunstenaars gerealiseerd worden. De Kunstvierdaagsen staan in het thema van verhuizing.
De projecten nemen iedere maand een stukje meer van Kunsthal 45 in beslag.

K4D: 25, 26, 27 en 28 augustus: Set Net, Annechien Verhey, Mirjam Berloth, Jacqueline Kooter, Marja van Putten, Hermine Stam.
meer over Kunsthal 45, dit project en de overige deelnemers: ga naar kunsthal45.nl/agenda-2022

BEWEGEN IN DE TIJD / Kunstversnipperaar

Verhuizen is een pas op de plaats, de tijd stopt. Het biedt de mogelijkheid voor een nieuw standpunt, met de blik op de toekomst. Verhuizen is ook een terugblik naar het verleden: de tijd gaat door je handen. Marja van Putten maakt een installatie die de inrichting van de Kunsthal opbreekt met weggegooide materialen van haar eigen atelierverhuizing. Zij combineert in haar schilderijen verf en textiel. In deze installatie naait zij de wegwerp onderdelen aan elkaar en besmeurt deze met zwarte verf.

back

Culturele Toe-eigening

Het idee om het over culturele toe-eigening te hebben is ontstaan door het maken van de pangi schilderijtjes die hier hangen. Voor ik daar iets over vertel een definitie die ik vond van het begrip culturele toe-eigening:
Wanneer spreek je van culturele toe-eigening?

Culturele toe-eigening of cultuurkaping is de niet-erkende of ongepaste overname van een element of elementen van een cultuur of identiteit door leden van een andere cultuur of identiteit. Daarbij is de intentie belangrijk en ook de context en de positie die je inneemt. Toe-eigening wordt een probleem als machtige mensen geld verdienen aan cultuuruitingen waar andere mensen voor gediscrimineerd worden.(werden)

Hot item

Nu 10 jaar nadat wij in Suriname waren zitten we midden in de discussie over inclusiviteit. Eindelijk worden vrouwen, gekleurde mensen, homosexuelen, transpersonen iets meer opgenomen in allerlei delen van de samenleving. In elk geval is het zeker meer dan ooit een onderwerp in organisaties en in privé situaties. Dat werd tijd en gaat zeker ook nu niet vanzelf. Je merkt dat aan veel gesprekken dat het weerstand oproept en men voelt dat het beperkingen oplegt aan de gepriviligeerde groep.
Wat ik nog wel mis in deze discussie is klasseverschillen. Er zijn wel weer meer onderzoeken, geloof ik, naar armoede bij kinderen, maar in deze discussie over verschillen in achtergrond en identiteit zou dat naar mijn idee zeker ook thuishoren. Klasseverschillen gaan ook door alle diversiteiten heen.

Het is hoognodig om het er over te hebben, want het moet natuurlijk afgelopen zijn met welke vorm van rascisme en kolonialisme dan ook. Tegelijkertijd is het voor een kunstenaar een moeilijk dilemma om geen stijlen of vormentaal uit andere culturen te kunnen gebruiken of je dingen toe te eigenen. Sterker nog, je kan haast geen dingen maken zonder toe-eigening. Je bent in feite altijd bezig iets uit de wereld om je heen je toe te eigenen om een beeld te kunnen maken. Wat niet wil zeggen dat je er niet over na hoeft te denken hoe je dat doet, wat je wel en niet kan doen. Net als het tegenwoordig voor mannen blijkbaar heel lastig is dat je niet gewoon even een arm op de schouder van een vrow kan leggen zonder risico te lopen op grensoverschrijdend gedrag…. moeten wij witte mensen nadenken over wat we doen en laten in de kunst. Dat lijkt me alleen maar goed.

Het moet natuurlijk ook fout mogen gaan.. want dat is het vervelende .. dan word je er meteen heel erg op afgerekend.. Jammer want dat stopt elke discussie en dus inzicht.
Nu een paar voorbeelden uit mijn eigen praktijk.

Pangistof schilderijtjes

Ik was bezig met de nieuwe verf die ik onlangs heb gekregen, grote potten dikke acrylverf. Bezig deze verf te integreren met allerlei textiele elementen, want dat is wat ik doe: texiel en verf mengen op doek. Op een gegeven moment had ik 1 doekje gemaakt met horizontale en verticale strepen met een paletmes opgebracht. Het gaf een mooi effect en deed me direct aan geruite stof denken, als of ik met verf aan het weven was. Het werk voor deze expositie hing ook nog gedeeltelijk aan de muur en de link naar pangistof was heel snel gemaakt. Ik zocht wat lappen op, ik heb wat pangistof in mijn atelier maar ook via Google. Dat ging supervlot en al snel had ik er een stuk of 4 en ineens schrok ik. Dit is wel heel makkelijk en wat vind ik er van om ineens pangi stoffen te schilderen.. alleen omdat deze expo eraan komt.

Net ook de expo gezien van Remy Jungerman in het Stedelijk, die onder andere ook een combinatie maakt van pangi stof en Mondriaan. Nu ben ik zelf begonnen in 1989 met het toeeigenen van het werk van Mondriaan en heb zijn werk en zijn ideeën vrouwelijk gemaakt, d.w.z. de emotie er weer in gebracht. Zo bezien is het een logische stap om deze daad gelijkwaardig te zien aan dat van Jungerman. Maar toch had ik nog een beetje ongemakkelijk gevoel. Ik kan er voor mezelf wel een draai aan geven maar in de context van deze expositie over Suriname met alleen witte kunstenaars… dat maakte het nog lastiger.

Overigens is dat gegeven, het ontstaan van deze expositie me door Mrya Winter goed uitgelegd.

Ik had dus iets om over na te denken en ontstond het idee om de lezing op dit onderwerp toe te spitsen.

In hoeverre ben ik vrij om gebruik te maken van deze beeldtaal die oorspronkelijk niet tot de mijne behoort?

Is het een voorwaarde dat je beeldtaal voortkomt uit je eigen geschiedenis? Als kunstenaar eigen je je dingen toe, zonder toe-eigening geen kunst.. maar wat wel en wat niet, wanneer wel en wanneer niet… Identiteit zou toch een open structuur kunnen hebben. Geworteld in je jeugd, tenzij je jeugd al heel ontworteld was.. Als je alleen de vormentaal uit je eigen cultuur zou kunnen gebruiken ben je al snel traditioneel en bevestigend bezig.. Juist de uitwisseling en interesse in anderen kan nieuwe dingen opleveren, maar ik begrijp heel goed dat het voor mensen van kleur soms noodzakelijk is zich even heel sterk op hun eigen geschiedenis te concentreren.
Ik zie inderdaad mijn identiteit als kunstenaar als open en kameleontisch, maar net zo goed is dat een bevoorrechte staat van zijn. En ook dat kan hopelijk een positieve rol zijn.

Ik besloot om de doeken te tonen maar er een duidelijk Nederlands werk aan toe te voegen, de geblokte theedoek. Bij de prijs bepaling heb ik deze heel goedkoop gemaakt, feitelijk had ik hem gratis moeten maken.. en kijken wie komt zeggen: ik wil dit doek gratis hebben…
Het theedoekdoekje is gekocht door iemand die ik goed ken en daar totaal niet bij stilgestaan heeft. Het paste goed in haar collectie, ze herkende de blauwe ruitjes stof en heeft meerdere doeken van mij met dezelfde principes..
Voor mij was het noodzakelijk om het toe te voegen in het beeld.. een soort reminder dat je je afvraagt.. wat doet deze er nou bij? Ik denk ook niet dat het erom gaat of ik dat schilderij wel of niet mag maken of tonen maar dat het gaat om de vraag zelf.

Koningin

Een soortgelijke vraag ontstond bij het maken van het witte schilderij ‘Koningin’ in 2012. Ik maakte het werk na Suriname naar aanleiding van een zwart wit foto van een vrouw met een kotomisi. Omdat het een licht wit schilderij was geworden kwam de vraag op of ik het gezicht wit of donker zou maken. Dat was een vrij makkelijke vraag, voor het beeld was het duidelijk dat het wit moest worden, schilderkunstig gezien. Dat het daarbij een aardig statement kan zijn om een witte Surinaamse te maken als witte vrouw was mooi meegenomen, en er achteraf aan toegevoegd. Ik ben toen wel een paar jaar later in gesprek gegaan met Monika Dahlberg die Afrikaanse beelden wit schildert en ze micky mouse oortjes geeft, over de vraag of het uitmaakt of ik die beelden wit zou maken of dat zij dat doet als donker mens.

Flags of the world en vlaggenproject Goes

In 2009-2010 heb ik een serie doeken gemaakt met de titel Flags of the World. Daarbij maakte ik een combinatie van de vlag van een land en in het land gebruikte patronen op stof, keramiek of architectuur. Ik kwam er zo ook achter hoe verbonden stofpatronen zijn, hoe ze over de wereld reizen door de tijd heen, van China, naar India, Indonesie, Afrika en Europa en verder. Natuurlijk spelen machtstructuren bij culturele uitwisselingen een rol, wie koopt wat van wie, wie werkt voor wie, wie strijkt met de eer? Maar bij dit werk wilde ik die verschillen opheffen door ze allemaal naast elkaar in gelijke verhoudingen te tonen.
Zoiets zie je ook terug bij ruitjes stoffen, schotse ruiten, vaak afstammend van een familieclan, Brabants bonte ruitjes, theedoeken, en pangistoffen, uit Suriname of uit Afrika. Tegelijkertijd hebben stoffen soms ook een geestelijke betekenis. Veel traditionele kleding heeft betekenissen die per land en streek verschillen. Het is vaak een soort taal. Dat geldt in Suriname maar ook op Marken.

In 2020 deed ik mee aan een vlaggen project in Goes. Het idee was een vlag te ontwerpen die geprint zou worden en komt te hangen aan vlaggenmasten in tuinen van mensen met vrijstaande huizen. Het was middenin coronatijd en een expositie buiten die veel belangstelling trok. Ik dacht meteen aan mijn vlaggenproject en maakte een inzet van de print op doek Stranger uit 2006.

Dat werk hing op de expositie Kwasiafrikani, een term van Wim Vonk en een expositie waar 14 kunstenaars mee deden die een link konden maken naar Afrika vanuit Europa. Daarbij was ook de collectie Afrikaanse kunst van Klaas de Jonge aanwezig die toen stond opgeslagen en uitgestald in ons atelier. Op deze expositiekwam de print goed tot zijn recht.

Maar ik aarzelde om dat beeld daar zo in Zeeland te laten wapperen. Het voelde vreemd binnen deze context en wist niet zeker of het er misplaatst uit zou gaan zien. Ik heb toen het digitale beeld veradert en het hoofd, masker geel gemaakt. Dit zijn een paar voorbeelden van hoe ik bij het maken van mijn werk soms aanloop tegen de vraag welke beeldtaal op zijn plaats is.

Botopasi

Laten we nu eerst naar Botopasi gaan.
In 2012 hebben we bijna 3 mnd gewoond in Botopasi een Marron dorp in het midden van Suriname aan de Suriname rivier. We waren er ons zeker voor we erheen gingen van bewust dat we als enige witte mensen gingen wonen in een dorp van afstammelingen van weggelopen slaven en dan heel dichtbij in de familie van Isidoor Wens. En het is korter geleden dan je denkt. De overgrootvader van Isidoor was hij bij de eerste bewoners?

In Paramaribo deden we inkopen om mee te nemen naar het binnenland, Isidoor was goed bezig om zoveel mogelijk in te slaan. Dan met een busje vol naar Atjoni en vandaar naar Botopasi met de boot. Eenmaal daar werden we opgenomen in het dorp en waren we vooral onder de indruk en probeerden zoveel mogelijk indrukken tot ons te nemen. Echt in gesprek gaan was niet heel makkelijk en gebeurde sporadisch. Deze foto’s geven een indruk van het dorp. We bezochten ook de Granman, wat heel bijzonder was. (stop de dia’s)
Terugkijkend vraag ik me vooral af hoe het eigenlijk voor het dorp is dat wij op bezoek te kwamen. Wij houden er veel aan over maar is dat omgekeerd ook zo? Dat vraag ik me sterk af.

Vragen aan Isidoor en foto’s van wat ik in Suriname heb gedaan

Is Artceb, denk je een positieve aanwezigheid in Botopasi?

Er is een geweldige positieve ontwikkeling in Botopasi

Heeft het dorp er iets aan?

Het dorp heeft veel aan. VB: een van mijn kunstenaar is getrouwd met een jongen uit het dorp ze wonen nu met twee kinderen in Parijs.

Hebben de kinderen er iets aan?

De kinderen hebben heel veel aan. ze kunnen niet wachten tot ik er weer ben.

Levert het kritiek op naar jou toe?

Ja maar alleen positieve. Iedereen is blij met wat ik daar doe!

Wat doe je, doe je tegenwoordig actief iets om mensen met elkaar in contact te brengen?

Natuurlijk daarvoor is het Botopasi event. en komt er een beeldenpark.

Wat levert het voor jou zelf op?

Tot nu toe heb ik mijn voeten op de grond. Iedereen kent me.

Identiteit als kunstenaar

Het stellen van vragen over de herkomst van beelden en je identiteit als kunstenaar komen me ook heel bekend voor als vrouw in de kunst. Ik voelde me in de jaren 80 behoorlijk geschokt toen er mannen waren die door foto’s heen gingen naaien (Berend Strik) of met draad schilderen (Michael Readeker). Alsof me iets werd afgepakt.. van daaruit kan ik heel goed begrijpen dat beeldtaal, kleuren en materialen niet ‘vrij zijn’ maar vol zitten met bestaande betekenissen en verbonden zijn met bestaande tradities. Als kunstenaar kan je daar wel wat aan doen! Tradities kan je eren en doorbreken, of beide en er een spel mee spelen.

De residency in Suriname was ook een manier om mijn wereld te verbreden. Meer dan ooit zag ik hoe onwetend mensen hier in Nederland zijn. Heel misschien is er nu op scholen meer aandacht voor ons koloniale verleden en wordt de jeugd beter geïnformeerd vanuit meerdere perspectieven. In mijn tijd op school ging het over de trots op de VOC, en over de zending. Om andere verhalen te weten te komen moest je zelf op zoek. Sporadisch kwam ik begin jaren 70 andere meer linkse politieke informatie tegen bijvoorbeeld over de Sahel landen, over Zuid Afrika. Dat bleef min of meer zo tot ik in de jaren 80 in kraakpanden woonde en bij acties betrokken raakte. Wel vooral op het gebied van wonen en vrouwenposities. Het bleef nog steeds ver weg, we noemden dat toen de derde wereld.. een term die nu gelukkig bijna in het gebruik verdwenen is.

Natuurlijk is inclusiviteit en rascisme nu meer een onderwerp, er wonen veel meer donkere mensen in Nederland, we kunnen minder wegkijken.

Ik laat nu wat dia’s zien van kunstenaars die naar mijn idee met dit gegeven werk maken. In het verleden zijn er ook voorbeelden genoeg.. bekende kunstenaars als Picasso, Nolde, Klee, Appel, Man Ray etc… gebruikten Afrikaanse beelden, citeerden deze, dat is heel bekend… ik laat werk zien van hedendaagse kunstenaars, de meeste ken ik persoonlijk.

De Verenigde Naties schrijft het stellig in zijn richtlijnen voor volkstellingen: etnische identiteit is iets wat je zelf bepaalt. Overheden of veldwerkers mogen etniciteit dus niet opleggen.

: Koningin

: Pangi painting

: Pangi painting

: Flags of the World

: Vlaggenproject Goes

femmeBRUT

‘femmeBRUT’ is de titel van mijn solo-expositie in de Bagagehal van Loods 6 in Amsterdam van 23 februari 2022 t/m 1 maart 2022. Met deze solo-expositie ‘femmeBRUT’ pak ik groots uit. In de net zo monumentale ambiance van de locatie presenteer ik 13 werken van 2 x 2 meter opgezet in een wisselwerking van verf en textiel. Deze nieuwe werken geven een kleurrijk overzicht van mijn thematiek en techniek van en hoe die ik in mijn kunstenaarschap steeds verder ingevuld en doorontwikkeld heb.

you can also visit the website femmeBRUT

longarm machine

Ik zie mezelf als schilder van werken waarbij textiele elementen vaak een rol spelen.
In de doeken van de ‘femmeBRUT’ serie speelt textiel deze keer uitdrukkelijk de hoofdrol. Zo kan ik mijn fascinatie voor de combinatie van het schone en kwetsbare van textiel met het vieze van verf vrijuit vormgeven. De doeken werden gedeeltelijk gemaakt met een speciale longarm machine, een naaimachine van 3 meter breed waarmee ik onder deskundige begeleiding mocht werken. Met deze longarm machine beweegt de naald over de stof in plaats van de stof onder de naald door.
Zo kan ik dus materiaal stikken in het midden, grote vlakken maken en tekenen met de naaimachine.
femmeBRUT als geuzennaam

Ik gebruik verf in combinatie met bont, zijde en allerlei soorten textiel. Materialen en technieken die traditioneel worden geassocieerd met vrouwenwerk. Met ‘femmeBRUT’ wil ik een lans breken voor textielkunst. Ik gebruik verf en textiel voor fijne technieken als fijnschilderen en pailletjes opnaaien naast de grote kwast en bezem of met grote steken lappen in proppen op het doek bevestigen.
Zo fungeren de doeken tegelijkertijd als protest tegen vrouwenarbeid en als bewondering voor de geschiedenis van vrouwenarbeid.
jeugd

De textieltechnieken verwijzen ook naar mijn jeugd. Mijn oma, moeder en zussen, nichtjes; allemaal waren zij actief met textiel. Als zesjarig meisje naaide ik ook al randjes op de machine. Tegenwoordig is textiel eindelijk verlost van de associatie naar de beperkte rol die aan vrouwen was toebedeeld. Mede daardoor kan ik deze vrijheid gebruiken om mijn persoonlijke relatie met textiel vorm te geven.

Hoe zeer ik ook –figuurlijk– verweven ben met de werken blijkt bijvoorbeeld uit de titels van de doeken: de vrouwen- en mannennamen maken van de doeken personages. Het is aan de toeschouwer om de desbetreffende karakters achter de portretten te ontleden.
programma

Openingstijden ‘femmeBRUT’
22 februari t/m 1 maart 2022
alle dagen van 12.00 – 18.00 uur
vrijdag 25 februari 14.00 – 22.00 uur (opening)

Officiële opening vrijdag 25 februari 19.00 uur
performance van gastvrouw Janine Ensslin
muziek door Frankfurter Polka Trio

Programma
pers- en previewdagen woensdag 23 februari en donderdag 24 februari
liefst aanmelden via atelier@marjavanputten.nl of whatsapp 0640662525
donderdag 24 februari 14.00, Arti et Amicitiae middag
zondag 27 februari 14.00
– rondetafel gesprek: Bestaat er een vrouwelijke / mannelijke beeldtaal?
met: nog niet bekend
– muziek

persbericht | perskit

Adres Bagagehal: KNSM-laan 289 . 1019JL Amsterdam
Salto TV Briljantjes

De catalogus

Sommige teksten uit de catalogus zijn ook hier te lezen.
Klik om de catalogus groter te bekijken.

photos: Jan Theun van Rees

details

Crowdfunding at Voordekunst

From 5-12-2021 until 9-1-2022 the project femmeBRUT was online at Voordekunst.
https://www.voordekunst.nl/projecten/12989-femmebrut

It reached 133%.

Multiples
Mini's

Luku / Omzien naar… hoe Suriname inspireert en verbindt.

Amstelkerk
1 juni – 22 juli 2022
opening 1 juni
Er is ook een programma met lezingen, informatie volgt in een volgende nieuwsbrief en op Facebook
of hou onze websites in de gaten.
In elk geval houden we op 27 juni samen met Isidoor Wens een lezing over onze A.i.R in Botopasi, Suriname in 2012, tijd nog niet bekend.

Luku/Omzien- hoe Suriname inspireert en verbindt- is een groepstentoonstelling van in Nederland woonachtige kunstenaars in wiens werk de band met Suriname reflecteert.

Met werk van:

Moritz Ebinger (Goudwinning in Suriname in mixed media), Maartje Jaquet (Portretten aan de Waterkant in aquarel en pen), Renée Koldewijn (Herinneringen aan de Palmentuin in Pangi stof en verf ), Bernardin Langezaal (Het Brokopondostuwmeer en Surinaamse landschappen in olieverf op doek), Annemiek Punt (Inspiratie uit het Surinaamse regenwoud, glas en schilder kunst), Maartje Punt (De relatie Nederland en Suriname weerspiegeld in foto’s), Marja van Putten (Ontmoetingen in Botopasi in mixed media) en Wim Vonk (Tekeningen met klei uit de Surinamerivier).

Organisatie Myra Winter i.o.v. Stadsherstel

https://stadsherstel.nl/cultuuragenda/suriname-tentoonstelling/
en op onze websites: marjavanputten.nl | wvonk.nl

zie ook de pagina over de A.i.R

Op 27-6-2022 hielden Wim Vonk, Isidoor Wens en ik een lezing met een diashow over de A.i.R. in Suriname, mijn tekst is hier te lezen
en een artikel in Het Parool (pdf)

: Koningin

: Pangi painting

: Pangi painting

Performance at BOUWPUT,
FERDINAND HUYCKSTRAAT 74 — AMSTERDAM

organisation Mariko Hori
debouwput.com/sorosoro-soro-soro

S o r o – s o r O #1 – a Weekend of Indefinite Performance
Wed. 09. 03. 2022 8 – 9pm via Instagram
Goodluck Babatunde Olọ́runjedálọ (NG)

Sat. 12. 03. 2022 2pm – 8pm
Kjell van Norel (NL)
Mariko Hori (JP/RS/NL)
Johannes Gerard (DE/NL)
Francesco Ameglio (IT)
Laslo Antal (HU/RS)
Shira Wolfe (US/NL/RS)
Boa Beres (HU/PT/DE)

Sun. 13. 03. 2022 2pm – 8pm
Enie (DE/JP/NL)
Sergei Demin + Ítalo Brunetto de Rocco (RU/BR/NL)
Ronald van der Meijs (NL)
Marja van Putten (NL)
Petra Hudcova (CZ)

femmeBRUT

Kleed je wel warm aan!’ schrijft Marja voordat ik afreis naar haar atelier in Oude Niedorp in de kop van Noord-Holland. Het atelier bevindt zich op een ruime entresol in een grote loods waar het kleurrijk is, en warm ondanks de lage temperatuur.

Een vloer bezaaid met verfspatten zoals je verwacht in een atelier van een schilder. Maar ook een naaimachine op een tafel, lappen, wol, garens, knopen. Materialen die ze steeds meer gebruikt in haar schilderijen. Textiele elementen speelden altijd al een rol in het werk van Marja, maar in de nieuwe schilderijen spelen zij een hoofdrol. Omdat Marja het nog steeds als schilderen, maar dan met textiel, ervaart, blijft zij haar werken consequent schilderijen noemen.

Zij is hard aan het werk voor haar aanstaande solotentoonstelling in februari 2022 in Loods 6 in Amsterdam. Grote doeken van twee bij twee meter hangen aan de muren en staan in groepen tegen elkaar aan in haar atelier.

Hoewel er nog steeds figuratieve elementen in haar schilderijen zitten, is Marja de laatste tijd steeds abstracter gaan werken. Het valt sowieso op dat contrasten haar intrigeren. Zwarte, grove, grote geschilderde vormen naast delicate roze en sierlijke motieven en materialen op één canvas. Gerafelde stukken stof die met grote steken vastgezet zijn, ruw vast gestikte proppen textiel en dikke slierten verf naast fijn naaiwerk en een regen van pailletten. “De combinatie van schone textiel die snel kwetsbaarheid en intimiteit oproept samen met het vieze van verf vond ik altijd al fascinerend.”

De vrijheid en het plezier van het maken spatten ervan af. Op haar doeken zie ik ongebruikelijke voorwerpen als een porseleinen kopje en een babymutsje. Veel gebeurt intuïtief. Met slechts een grove schets voor enig houvast.

De lockdown in 2020 was een productieve tijd met totale focus op het werk! Zij ontdekte in die periode de long arm naaimachine waar zij steeds meer gebruik van maakt bij het maken van haar schilderijen. Een drie meter brede machine die veel gebruikt wordt voor het maken van quilts. Een methode waarbij de naald over de stof beweegt in plaats van de stof onder de naald door. Wat zo vloeiend gaat dat zij kan tekenen met naald en draad.

Omdat het werken met textiel nog voortdurend als vrouwenkunst gekwalificeerd wordt, voelt Marja de noodzaak om daar met haar schilderijen commentaar op te geven. Letterlijk is vrouwenkunst kunst gemaakt door vrouwen. Maar in het benoemen van kunstwerken als vrouwenkunst zit vaak een kritisch oordeel.

Dat dilemma maakt Marja zichtbaar in haar nieuwe schilderijen, door de traditioneel als vrouwelijke en mannelijke geziene vormen en materialen te verwerken in één doek. Door het verenigen van deze contrasten maakt zij het kritische oordeel tevens onschadelijk. En zet zij daarmee een stap in het opheffen van een begrip als vrouwenkunst. Het begrip mannenkunst bestaat tenslotte ook niet.

Het is kunst dat Marja van Putten maakt.
Trudi van Zadelhoff

==english==

“Wrap up warm!” wrote Marja just before I set off to visit her studio in Oude Niedorp at the top of North-Holland. The studio is located on a spacious mezzanine in a large and colourful warehouse, certainly warm enough despite the low temperature.
A floor covered in paint splashes, just as you would expect from the studio of a painter. But there’s also a sewing machine on the table, fabric, wool, yarns, buttons. Materials that she is increasingly using in her paintings. Textile elements have always played a role in Marja’s work, but in these new paintings they are taking the lead. Marja experiences this as an act of painting, but then with textiles, so she remains consistent in referring to her work as painting.

She is hard at work preparing for her upcoming solo show at ‘Loods 6’ in Amsterdam. Large canvases measuring two by two meters are hanging on the walls and more are stacked together in her studio. Although there are still figurative elements present in her painting, Marja has recently started working in a more abstract way. It strikes me that ‘contrast’ is intriguing for her. Black, coarse, large painterly forms alongside delicate pink ornate motifs and materials on one canvas. Frayed pieces of fabric secured with large stitches, roughly stitched clumps of textiles and thick gloops of paint next to fine stitching and a shower of sequins. “The combination of clean textiles, immediately evoking delicacy and intimacy combined with the dirtiness of paint is something I’ve long been fascinated with.” The freedom and pleasure of the act of making seems explosive. On her canvases I see unexpected objects such as a porcelain cup and a baby hat. A lot happens intuitively. With only a rough sketch for some guidance.

The lockdown of 2020 was a productive time with a total focus on work. During that period she discovered the long arm sewing machine which she increasingly uses to make her paintings. A three meter wide machine that would usually be used for making quilts, utilising a method where the needle moves over the fabric rather than passing the fabric under the needle. This machine works so smoothly that she can actually draw with the needle and thread. Because working with textiles is still deemed as ‘women’s art’ Marja feels compelled to comment on this in her paintings. Literally, women’s art is art made by women, but there is often a critical judgement in the classification of work as women’s art.

Marja highlights this dilemma in her new paintings, incorporating traditionally feminine and masculine forms and materials into one canvas. By uniting these contrasts, she also renders such critical judgements as harmless. In doing so she is taking a step towards the elimination of terms such as ‘women’s art’. After all, the concept of ‘men’s art’ does not exist.

Marja van Putten makes art.
Trudi van Zadelhoff

Introductie tekst femmeBRUT

english below

Eind jaren 80 begon ik bewust knopen, garen, stukjes stof of grote lappen in mijn schilderijen te gebruiken, en dat is eigenlijk altijd zo gebleven. Ik ken textiel en fournituren van huis uit: Textiel verwijst naar mijn jeugd. Kleding, gordijnen naaien was eind jaren vijftig en begin jaren zestig onderdeel van de vrouwelijke band in de familie. Oma, moeder en zussen, nichtjes, ze waren er allemaal bij betrokken. En ik, als zesjarig meisje, naaide ook al randjes op de machine!
Later, toen ons gezin naar een buitenwijk van Rotterdam verhuisde, werd het een meer solistische bezigheid waarin mijn moeder zeer professioneel werd. En de spelden lagen overal.. In zekere zin is het ook een eerbetoon aan haar.
Het is voor mij als schilder daardoor een vanzelfsprekende combinatie: verf en textiel.

De werken zijn 2 x 2 meter en gemaakt met een vaak woest gebruik van naald en draad zonder de opdringerige regels van het fijne handwerken. De doeken zijn gedeeltelijk gemaakt met de longarm machine, die ik gebruik in een quilt winkel in Schagen met de assistentie van een professional op dit gebied. Ik pluk elementen uit deze traditionele wereld door er vrijelijk mee om te springen. Dat levert al tijdens het maken een schurend contrast op. Daarna begint het avontuur met verf.

Bestaat er een vrouwelijke beeldtaal?
Die vraag houdt me al langer bezig. Ik denk van wel, maar zodra ik dingen benoem raak ik onmiddellijk verstrikt in de taal. Ook zijn er teveel uitzonderingen om daar een steekhoudend statement over te maken.

Want waar gaat het om?
Toen ik nog op de academie zat merkte ik dat materialen, kleuren en vormen in zekere zin gecodeerd zijn. Betekenissen liggen min of meer vast, staal is hard en dus mannelijk, wol is zacht en dus vrouwelijk. Maar er is ook harde wol en zachte staal en hout heeft ook vele variaties wat betreft de uitstraling in dit opzicht. Ik ben toen alles wat ik in mijn omgeving tegenkwam gaan labelen volgens een zelf bedacht systeem. Een systeem dat ruimte gaf aan nuances en omkeringen. Een vaak aangehaald voorbeeld is het aantal woorden dat Inuit-volkeren hebben voor sneeuw. Het voorbeeld is ook bekritiseerd, en toch zouden er ook vele woorden kunnen zijn voor wat mannelijk of vrouwelijk is.

Wat doet het ertoe?
Labelen, stigmatiseren, bekritiseren vanuit vastgeroeste ideeën, daarmee doe je de kunst en kunstenaar geen plezier. Maar al te vaak zijn ideeën over gender, en ook over andere achtergronden die iemands identiteit mee bepalen een onbewust gebied. Ik ben van mening dat bewuster omgaan hiermee het leven, de kunst en menselijke relaties verrijkt.

Hopelijk geeft deze serie werken daar een aanzet toe, juist door de abstractie, beelden zonder figuratie en direct herkenbare content.

Marja van Putten
december 2021

Introduction text femmeBRUT

n the late 1980s I consciously started to use buttons, threads, pieces of fabric or large pieces of cloth in my paintings, but in this series of canvases they take the leading role. I am familiar with textiles and haberdashery from my early home life; sewing with clothes, curtains, etc was central to female bonding within the family in the late 1950s and early 1960s. Grandma, mother, sisters and nieces, they were all involved. And I too, as a six-year-old girl, was already sewing borders on the machine! For me as a painter it has always formed a natural combination: paint and textiles. Working with textiles quickly took on a warm and personal meaning. For far too long this has been labelled ‘women’s art’. In this series I have set myself the challenge of attacking the stigma that still clings to the material.

I do this by working in a large format of 2 x 2 metres, and by the often ferocious use of a needle and thread, without the obtrusive rules of fine craftsmanship. The canvases are partly made with the longarm sewing machine, which I use in a quilt shop in Schagen with the assistance of a professional in this field. I pluck elements from the traditional world and use them freely. This produces an abrasive contrast during the initial making process. Then the adventure with paint begins.

Is there a female visual language?
This question has occupied me for some time. I think there is, but as soon as I attempt to name things I immediately get tangled up in semantics. There are also too many exceptions to make a definitive statement on this.

But what is it all about?
When I was a student at art college, I noticed that materials, colours and shapes are all in a sense coded. Meanings are more or less fixed: steel is hard and therefore male, wool is soft and therefore female. But there is also hard wool and soft steel, and in this respect wood has many variations in its appearance. I then started to label everything I came across in my environment according to a self devised system. A system that gave room for nuance and reversals. An often-cited example is the number of words that the Inuit have for snow. This example has also been criticised, and yet there could be many words for what is masculine or feminine.

Why does it matter?
Labelling, stigmatising and criticising from a basis of fixed ideas is not doing art or artists any favours. All too often, ideas about gender, and about the backgrounds that also determine someone’s identity happen unconsciously. I believe that dealing with this more consciously enriches life, art and human relationships. Hopefully these works will give an impetus to that, precisely because of its abstraction, images without figurative form or immediately recognisable content.

Marja van Putten
december 2021

back

2020

Integration – combined and fallen apart

What a year for all of us…
More time to create art, but also a confusing period. A real confronting year in many ways. I made very different kind of works. With links to the pandemie, portraits of my mother (who died of Covid-19), abstracts, very busy ones with lots of stuff. On this page I organised it a bit to and show a selection.

in general:
With my way of painting I want to achieve a few aims. I combine images of different backgrounds, which creates a mixture of painting styles in one painting next to each other. This effectuates a layered painting full of conflicts and still working as a whole. The surface can be rough or fine but always with a ‘painted skin’. I use threads and pieces of fabric, details which are hard to see on the photos.
Better to see them in real life, but details can show more.

Jerusalema wedding

2020, 140 x 235 cm, oil & acrylic paint, fabric and threads on canvas

This painting is called Jerusalema Wedding.
It is inspired by the song and dance that went viral this year (2020) after the Covid-19 lockdown.
Originally it is a beat by a South African DJ, the dance is performed at weddings in South Africa.
A man from Angola invented the choreography with the plates of food.
The DJ’s sister did the vocals.

The dance is imitated all over the world by the most diverse groups. Nuns (many nuns …) policemen, children’s classes, the Cape Town Philharmonic etc.
And also at the most different locations: beach, airport, hospital, school, …
the original movie is this:
https://www.youtube.com/watch?v=613A9d6Doac
and one of the many other videos
https://www.youtube.com/watch?v=D24X3tRuaXA

click on the image to see some details

Jerusalema wedding

2020, 140 x 235 cm, oil & acrylic paint, fabric and threads on canvas

click on the image to see some details

Details

Close to the painting you will see how different kind of materials are mixed and form layers that compete for attention. Some of the details are part of the gallery above, but also from other paintings that are to see in my studio.

: 2021

: 2021

: 2021

: 2021

: 2021

: 2021

: 2020

: 2020

: 2020

: 2020

: 2020

: 2020

: 2020

: 2020

: 2020

: 2020

: 2020

: 2020

: 2020

: 2020

: 2020

: 2020

: 2020

: 2020

: 2020

: 2019

: 2019

: 2019

: 2019

: 2019

: 2019

: 2019

: 2019

: 2018

: 2018

: 2018

: 2018

: 2018

: 2017

: 2017

: 2015

: 2016

: 2016

: 2016

: 2016

: 2015

: 2015

: 2014

: 2014

: 2014

: 2014

: 2014

: 2015

: 2014

: 2013

: 2017

: 2013

: 2011

: 2011

: 2011

: 2011

: 2011

: 2010

: 2005

: 2003

: 2001

: 1998

: 1996

: 1998

: 1998

: 1998

: 1997

: 1997

: 1997

: 1996

: 1993

: 1991

Details

: 2021

: 2021

: 2021

: 2021

: 2021

: 2021

: 2020

: 2020

: 2020

: 2020

: 2020

: 2020

: 2020

: 2020

: 2020

: 2020

: 2020

: 2020

: 2020

: 2020

: 2020

: 2020

: 2020

: 2020

: 2020

: 2019

: 2019

: 2019

: 2019

: 2019

: 2019

: 2019

: 2019

: 2018

: 2018

: 2018

: 2018

: 2018

: 2017

: 2017

: 2015

: 2016

: 2016

: 2016

: 2016

: 2015

: 2015

: 2014

: 2014

: 2014

: 2014

: 2014

: 2015

: 2014

: 2013

: 2017

: 2013

: 2011

: 2011

: 2011

: 2011

: 2011

: 2010

: 2005

: 2003

: 2001

: 1998

: 1996

: 1998

: 1998

: 1998

: 1997

: 1997

: 1997

: 1996

: 1993

: 1991

back

DEELNEMERS

Su Tomesen en Jan Rothuizen

Dominique Panhuysen en Jozef van der Heijden

Jacqueline Kooter en Jaap de Ruig

Edith Meijering en Maarten Buser

Anja Sijben en Thierry Grootaers

Maritsa van Luttikhuizen en Frank Stoks

Marit Dik en Remco Dikken

Tyna Adebowale en Dana Variano (Airco Caravan)

Debbie Voerman en Aquil Copier

Helen Verhoeven en Arjan van Helmond

Anja Sijben en Thierry Grootaers

Eugenie Boon en Travis Geertruide

Mirjam Kruisselbrink en Jan van Leeuwen

Mirjam Berloth en Jean-Philippe Paumier

Chantal Breukers en Jans Muskee

Astrid Moors en Nick J. Swarth

Marja van Putten en Wim Vonk

FIFTY – FIFTY
VROUWE JUSTITIA

Van 1 t/m 24 oktober 2021

PLAY room Zaandam
Westzijde 99A, 1506 GA Zaandam

Opening: vrijdag 1 oktober 18.00 uur
met een performance van Guda Koster en Frans van Tartwijk

curators: Astrid Moors & Marja van Putten

Bij de expositie in PLAY room hebben de vrouwen zelf mannen uitgenodigd om als duo te reageren op een schilderij van Cranach, Vrouwe Justitia.
In totaal doen er 33 kunstenaars mee, 15 koppels en een trio.

Marja van Putten en Wim Vonk delen al lange tijd hun atelier en een stuk korter hun huis. De vraag die zij zich hebben gesteld bij de expositie is: Hoe is hun relatie ten opzichte van hun werk? Welke patronen zijn daarin te ontdekken?

Om dit te onderzoeken hebben zij acht categorieën bedacht die zij 5 maanden lang dagelijks in een tabellarisch kasboek hebben bijgehouden door er per categorie een kleurcodes aan te geven.
De kleuren lopen op van laag naar hoog: zwart (slecht), wit (geen), grijs (weinig), groen (gemiddeld), rood (veel), geel (super).
Categorieën: COM – commitment, ONT – ontdekking, LUS – plezier in het werk, M/V – gender, identiteit, BAR – barometer, OUT – naar buiten gericht, PR, exposeren, DUO – samen, NOZA – noodzakelijke dingen, voorwaarde scheppend, TRO – trots

Performances

Zondag 10 oktober
PLAY room Zaandam

– Nick J Swarth
– Toine Klaassen
– Isidoor Wens

https://www.50-50.website

Werner Klompen

NO ART Fashion

Passionate insane event in Roggel, Limburg
In een voormalige dameskledingzaak start Werner Klompen een nieuw kunstinitiatief voor 10 jaar.
Wij doen mee en maken de eerste expositie.

Opening 17 Oktober 2021 – 13.30 uur
Koppelstraat 24

NOARTFASHION start met een expositie van Wim Vonk en Marja van Putten.
NOARTFASHION start met een serie met als thema ‘De klank van een installatie’.
Wim Vonk zal een site specific installatie bouwen met geluid.
Tijdens de opening zal Wim Vonk een koffieconcert geven.
Marja van Putten toont haar gereviseerde schilderijen gebruikmakend van wat overblijfsels uit de voormalige dameskledingzaak.

NOARTFASHION is NEW en zal u en zichzelf blijven verrassen. Deze expositie is een mooie start van dat wat nog gaat komen.
NOARTFASHION a step into a new revolution of ART.
WE WELCOME YOU!

artikel Hallo (L)

slideshow:
we beamed a slideshow of the process during the exhibition

CLOSE ENCOUNTERS

Galerie Kruitberg (atelierpand Kruitberg)
6 t/m 29 aug
Open: woe t/m zon van 12.00 – 18.00
en op afspraak: 06 40662525

Kruitberg 1003 A – AMSTERDAM

SCHILDEREN ALS CONCEPTUELE TAAL
Marja van Putten ziet de kunstgeschiedenis als een NETWERK, waarbij zij de spin in het web is, die op associatieve wijze nieuwe verbanden legt tussen de wereldwijd beschikbare beelden en stijlen.
Zij beweegt zich van fundamentele kunst naar wilde schilderkunst, van fijne details naar ruwe oppervlakken. Door een crossover van allerlei stijlen, materialen en inhoud, ontstaat er een nieuw NETWERK.

Enkele afbeeldingen die op de expositie te zien zijn:

CLOSE ENCOUNTERS

OPENING: vrijdag 6 augustus, 18.00 uur
Galerie Kruitberg (atelierpand Kruitberg)
6 t/m 29 aug
Open: woe t/m zon van 12.00 – 18.00
en op afspraak: 06 40662525

Kruitberg 1003 A – AMSTERDAM
1 min lopen van Metro Kraaiennest

————————

Er is een selectie te zien van de werken uit de periode 2015-2020.
Schilderijen met veel citaten uit de kunstgeschiedenis.
Vooral de rol van vrouwen in de kunst(geschiedenis) wordt opnieuw bekeken.

Enkele afbeeldingen die op de expositie te zien zijn:

CLOSE ENCOUNTERS

OPENING: vrijdag 6 augustus, 18.00 uur
Galerie Kruitberg (atelierpand Kruitberg)
6 t/m 29 aug
Open: woe t/m zon van 12.00 – 18.00
en op afspraak: 06 40662525

Kruitberg 1003 A – AMSTERDAM
1 min lopen van Metro Kraaiennest

————————

Er is een selectie te zien van de werken uit de periode 2015-2020.
Schilderijen met veel citaten uit de kunstgeschiedenis.
Vooral de rol van vrouwen in de kunst(geschiedenis) wordt opnieuw bekeken.

Enkele afbeeldingen die op de expositie te zien zijn:

Radio intervie RTV80, februari 2021 met Karin van Bodegom

website RTV80

back

Goes juli-september 2020

LAAT WAAIEN – LAAT ZIEN

Uit de krant:
GOES – Er moet toch iets leuks te verzinnen zijn nu komende zomer zo’n beetje alle evenementen zijn afgelast? Die gedachte speelde door het hoofd van Iris van ‘t Bosch uit Goes. Toen viel haar oog ineens op alle (lege) vlaggenmasten in haar wijk. ,,Die vormen de perfecte tentoonstellingsruimte!’’

Het is de bedoeling dat de vlaggen en andere kunstuitingen tot 1 september blijven hangen. ,,Tot die datum zijn evenementen verboden’’, verklaart Van ‘t Bosch.
,,Laten we hopen dat we het project daarna met een feestje kunnen afsluiten.’’

recensie Zeeuwse krant (PZC)
http://www.loods32.com/Loods32/Welkom.html

photos & film: Astrid Moors

Also go to: flagsoftheworld.nl

back

ENCOUNTERS & Interventions 2015/2020

In 2015 I started a series of works in which I fantasized that people we know from paintings or history meet each other in (a sometimes intimate) relationship regardless of time and place. It started with Milkmaid who visited Japan and met Michiel de Ruyter or a black African King met Venus of the painting Botticelli. This lead to a second serie, Interventions.

Interventions

In the series Interventions I look back at some old master paintings or old photographs from a 21th century point of view. I painted mostly women (in art).